آیین نامه وجین

دانلود فایل آئین نامه وجین بصورت pdf

 

1 - تعاریف آئین نامه

    1. -1             وجین : عمل حذف کردن نسخه های زائد کتابها و مواردی است که به ندرت مورداستفاده قرارمیگیرند یا به کلی قابل استفاده نیستند.
    2. -2             کتابدار متخصص : کسی که دارای مدرک کارشناسی ویا بالاتر بوده ویا حداقل  7سال سابقه وتجربه عملی درکتابخانه های دانشگاه راداشته باشد.
    3. -3             ویرایش : اگر نویسنده اصلی و یا شخص دیگری در متن منابع تغییراتی بدهد ومنبع به چاپ برسد ویرایش نامیده میشود(حتی اگر درقطع ، صحافی ، تصاویرو... کتاب نیز تغییراتی داده شود ویرایش جدید تلقی می گردد).

مقدمه

وجین درعلم کتابداری بیشتربه تصفیه وپالایش مجموعه کتابخانه ازمواد اطلاعاتی بی استفاده ویا از رده خارج ویا موادی که بندرت ازآنها استفاده میشود تعبیر شده است و یکی از عناصر مهم مجموعه سازی است .برای آنکه کتابخانه تبدیل به انباری مرده ازکتاب وسایرمنابع اطلاعاتی بلااستفاده نگردد، عمل وجین منابع امری ضروری است . ارزشیابی منابع موجود و به تبع آن کنار گذاشتن منابعی که به دلایل منطقی باید از مجموعه کتابخانه خارج شوند یکی از وجوه اساسی مدیریت مجموعه است و باید به طورثابت ،دائمی ومنظم انجام گیرد. برای وجین کردن مشکلاتی چون کمبود وقت ، پرسنل ، ویاامکان انتخاب غلط درمورد حذف منابع وجود دارد. به همین منظور آئین نامه وجین منابع اطلاعاتی کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سمنان تدوین یافته است تا با تلاش همکاران کتابداردرکتابخانه های تحت پوشش به لحاظ محتوای اطلاعاتی ، شاهد مجموعه هایی پویاتروجذابتر برای جامعه دانشگاهی باشیم .

2- اهداف وجین منابع کتابخانه

  1. -      ایجاد فضای مناسب و کافی برای منابع جدید
  2. -      سهولت دسترسی به منابع اطلاعات موجود
  3. -      پویا و زنده نگهداشتن مجموعه کتابخانه
  4. -    مراحل انجام وجین

3-1   رف خوانی :

 قبل ازشروع عملیات وجین ابتدا عمل رف خوانی کتابخانه مربوطه انجام می شود (بنا به پیشنهاد ریاست کتابخانه مرکزی و موافقت هیئت رئیسه دانشگاه در حال حاضر هر 3 سال یکبار انجام می گیرد. ) وتمامی منابع مجموعه ها ازلحاظ منابع مفقودی ، امانت وموجودی کنترل وبازبینی می شود. این کارتوسط کتابداران کتابخانه مربوطه صورت می گیرد.

* تبصره یک : شروع کاروجین منابع درهرکتابخانه بدون انجام رف خوانی  غیرممکن وممنوع است.

*تبصره دو: جهت این امرکتابخانه ها به تشخیص سرپرست کتابخانه می توانند وظایف سرویس دهی وخدمات امانت خود رادرمقطع زمانی مناسب تعطیل نمایند تابا دقت بیشتری مراحل فوق انجام شود.

*تبصره سه : کتابخانه های تحت پوشش برای انجام عمل وجین کتابها می بایستی زمان ووقت مناسب وخاصی را برای دقت بیشتر دروجین منابع انتخاب نمایند. بهترین مقطع زمانی تعطیلات بین دو ترم تحصیلی ویا آخرهر سال پیشنهاد می گردد.

*تبصره چهار: کتابداران می بایست مشخصات کتب مفقودی راطبق فرم شماره چهار تنظیم نموده وبه کتابخانه مرکزی دانشگاه ارسال نمایند.

3-2 ارزیابی مجموعه :

باتوجه به مفاهیم موجود درمقدمه ، کتابداران موظفند دراین مرحله ابتدا کتب مرجع (رفرانس ) رشته های تخصصی مرکزمربوطه که ازنظر زمان و ویرایش روزآمد می گردند راتشخیص داده

وسپس درصورت تهیه ویرایش های جدید ، ویرایشهای قبلی را وجین نمایند.

3-3 معیارها و ضوابط وجین :

کتابداران می توانند حسب تشخیص و مقررات وضع شده  کتب موجود را با توجه به وضع ظاهری ، نسخ تکراری، میزان استفاده و یا محتوای قدیمی به شرح زیر از مجموعه ی کتابخانه وجین نمایند.

3-3-1  کتابهای فرسوده ومستعمل که امکان صحافی ویااصلاح نداشته ودرحال حاضرنیز ازاعتبارعلمی لازم برخوردارنیستند جزوکتب وجینی محسوب میشوند

3-3-2 نسخه های تکراری وفراوان ازیک عنوان ویک ویرایش را که به تشخیص کتابدار ازاهمیت واستفاده آن کاسته شده است را میتوان به یک یاچندنسخه محدود تقلیل داد.

تبصره : کتابداران میتوانند درصورت نیاز تعدادی ازنسخ حداقل یک ویرایش قدیمی ترازویرایش آخر کتاب رانیزدرمجموعه خود ودرکنارویرایشهای جدید حفظ نمایند.

3-3-3 کتب پراستفاده که امکان تهیه ویرایش جدید آنها به هر دلیل فراهم نباشد تا زمان خریداری باید با صحافی در کتابخانه نگهداری شوند و وجین آنها ممنوع می باشد. 

3-3-4 کتبی که ازنظرترجمه ،موضوع، محتوا، زمان یاویرایش قدیمی شده اند ودرطی سه سال گذشته استفاده کننده ای نداشته اند بنابه نظرکتابداران می توانند وجین گردند.

4-3-5 درمورد نشریات ادواری ومجلات صرفا" مواردی که بصورت تکی ویااهدایی ارسال شده اند وازنظرمحدوده زمانی قدیمی بوده (بیش از2 سال ازانتشارات آن گذشته باشد) ودرحال حاضر نیزنسخ روزآمد آنهابه کتابخانه مربوطه ارسال نمی گردد، می توانند وجین گردند.

4 - پس از وجین :

4-4-1 تمامی کتابخانه ها موظفند پس ازوجین کتابهای مذکور ، آن ها را  ازدفترثبت ونرم افزار جامع کتابخانه حذف نمایند.

4-4-2 کتابخانه مرکزی و سایر کتابخانه های تابعه می توانند کلیه کتب وجین شده را با کسب اجازه از معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه ابتدا به مدت 2 ماه در معرض دید اعضا قرار دهند تا به طور رایگان در اختیار آنها قرار گرفته سپس اقدام به فروش آنها نموده ، درآمد حاصله از آن صرف خرید کتابخانه یا تجهیزات برای کتابخانه شود.

4-4-3 لیست منابع وجین شده  باید در اختیار امین اموال مجموعه تشکیلاتی مرتبط قرار گیرد تا از لیست اموال کتابخانه و تعهد کتابداران خارج شود .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فرم شماره 4

ردیف

عنوان

نویسنده

سال انتشار

شماره ثبت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

رئیس کتابخانه

 

 

 

 

 

مدیر داخلی

 

 

 

 

 

کتابدار

 

 

 

 

 

کتابدار

 

 

 

 

 

کتابدار

               

 

آیین نامه وجین